ABD’nin Japonya’ya gerçekleştirdiği ikinci atom bombası saldırısında hayatını kaybedenler felaketin 79. yıl dönümünde Nagazaki Barış Parkı’nda düzenlenen törenle anıldı.
ABD’nin Japonya’ya karşı gerçekleştirdiği ikinci atom bombası saldırısının 79. yıl dönümünde Nagazaki Barış Parkı’nda anma töreni düzenlendi. Törene saldırıda hayatta kalanlar, hayatta kalanların yakınları, siyasiler, yabancı ülke temsilcileri ve halktan oluşan yaklaşık 2 bin 300 kişi katıldı. Ukrayna işgalindeki rolleri nedeniyle Rusya ve Belarus’un 3. kez davet edilmediği törene, protesto riski nedeniyle bu yıl İsrail de çağrılmadı. ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya ve Kanada’nın Japonya büyükelçileri ise İsrail’in davet edilmemesine tepki olarak törene katılım göstermedi. Fat Man (Şişman Adam) isimli atom bombasının Nagazaki’ye atıldığı an olan 11:02’de saldırıda hayatını kaybedenler için saygı duruşunda bulunulan törende, 198 bin 785 savaştan etkilenenlerin isimlerinin yer aldığı liste Barış Anıtı’na bırakıldı.
Nagazaki Belediye Başkanı Barış Deklarasyonu’nu okudu
Törende Barış Deklarasyonu’nu okuyan Nagazaki Belediye Başkanı Shiro Suzuki, 79 yıl önce gerçekleşen saldırının neden olduğu acıların hala taze olduğunu söyledi. O günden bu yana savaşlarda nükleer silah kullanılmadığını hatırlatan Suzuki, “Ancak, nükleer silahların geliştirilmesi ve konuşlandırılmasındaki ilerlemeden de görüldüğü üzere, nükleer silahlanma hızlanmaktadır” dedi. Rusya’nın Ukrayna işgalinin ne zaman sona ereceğine dair belirsizlik ve Orta Doğu’daki silahlı çatışmaların yayılmasına ilişkin endişelerin nükleer silah kullanımı riskini artırdığına dikkat çeken Suzuki, “Nükleer silah sahibi olan ve nükleer şemsiye ile korunan devletlerin liderleri, nükleer silahların varlığının insanlık için giderek artan bir tehdit oluşturduğu gerçeğiyle yüzleşmeli ve nükleer silahların ortadan kaldırılmasına yönelik cesur bir adım atmalıdır” şeklinde konuştu.
Japonya hükümetine çağrı yaptı
Bunu başarmak için herkesi atom bombası atılan şehirleri ziyaret etmeye ve saldırıdan sağ kurtulan savaş mağdurlarının sesine kulak vermeye çağıran Suzuki, “Ayrıca ne kadar zor olursa olsun, silahlanma ya da güç tehditleri yerine barışçıl çözümler bulmak için diyalog ve diplomatik çabaları sürdürme çağrısında bulunuyoruz” ifadelerini kullandı. Savaşta atom bombası saldırısına uğrayan tek devlet olan Japonya’nın hükümetinin nükleer silahların olmadığı bir dünya için çaba sarf etmesi gerektiğini vurgulayan Suzuki, “Bu yönde atılacak bir adım olarak, Japonya hükümetine Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması’nı bir an önce imzalama çağrısında bulunuyoruz” dedi.
“Nükleer silahsızlanma mutlak bir gereklilik”
Japonya’nın ülkenin anayasasında yer alan barış ilkesine sıkı sıkıya bağlı kalması gerektiğini ifade eden Suzuki, Japonya hükümetini Kuzeydoğu Asya’da artan gerilimi azaltmaya ve silahsızlanmaya yönelik uluslararası çabalara liderlik etmeye çağırdı. Muhtemel bir nükleer savaşın insanlığa yönelik ciddi bir tehdit oluşturacağını hatırlatan Suzuki, “Bu nedenle nükleer silahların ortadan kaldırılması, insanlığın hayatta kalması için mutlak bir gerekliliktir ve uluslararası toplum tarafından belirlenen sürdürülebilir kalkınma hedefleri için bir ön şart olarak görülebilir” ifadelerini kullandı.
“Dünya barışı için çaba göstermeye devam edeceğiz”
Nükleer silahsızlanma için herkesi elini taşın altına koymaya çağıran Suzuki, “Eğer dünya vatandaşları olarak sesimizi yükseltir ve işbirliği yaparsak, mevcut zor durumun üstesinden gelebiliriz” dedi. Suzuki, “Nagazaki’nin atom bombası atılan son yer olarak kalması, nükleer silahların ortadan kaldırılması ve kalıcı dünya barışının sağlanması için çaba göstermeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
“Savaşın aptallığını görmezden gelemeyiz”
Atom bombası saldırısından sağ kurtulan 89 yaşındaki savaş mağduru Seiichiro Mise ise törende Barış Andını okudu. "Barış tüm insanlığın paylaştığı bir dünya mirasıdır" diyen Mise, nükleer silahların ortadan kaldırılması çağrısında bulundu. "Uluslararası duruma baktığımızda, Ukrayna ve Filistin’dekiler gibi savaşların sona ermek yerine sürdüğünü ve birçok çocuğun hayatını kaybettiğini görüyoruz" diyen Mise, "Gözlerimizin önündeki bu üzücü gerçek karşısında, savaşın aptallığını görmezden gelemeyiz" ifadelerini kullandı.
Kishida: “Nagazaki son olsun”
Japonya Başbakanı Fumio Kishida ise 79 yıl önce ilk olarak Hiroşima ardından da Nagazaki’de yaşanan yıkım ve acıların asla tekrarlanmaması gerektiğini vurguladı. “Bu düşünceden hareketle, nükleer savaş yaşamış tek ülke olan Japonya’nın misyonu, nükleer silahsız bir dünya hedefini gerçekleştirmeye yönelik gerçekçi ve pratik çabalara istikrarlı bir şekilde öncülük etmektir” diyen Kishida, “Rusya’nın tehditleri de dahil olmak üzere, nükleer silahlar konusunda ülkeler arasında derinleşen anlaşmazlıkların ortasında, Nagazaki’nin atom bombasını deneyimleyen son şehir olması için çalışmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Guterres’den mesaj: “Böyle bir yıkıma bir daha izin vermemeliyiz”
BM Genel Sekreter Yardımcısı ve Silahsızlanmadan Sorumlu Yüksek Temsilcisi Izumi Nakamitsu da törende BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in gönderdiği mesajı okudu. Nükleer silahsızlanmanın barış ve güvenlik için “en büyük öncelik” olduğu belirtilen mesajda, dünyada bölünme ve güvensizliklerin arttığına dikkat çekildi. “Nükleer silahların ve nükleer silah kullanım tehdidinin baskı aracı olarak yeniden ortaya çıktığı” hatırlatılan mesajda, “Nükleer riski ortadan kaldırmanın tek yolu nükleer silahları ortadan kaldırmaktır” denildi. Atom bombalarının Hiroşima ve Nagazaki’de yol açtığı yıkıma atıfta bulunulan mesajda, “Böyle bir yıkıma bir daha asla izin vermemeliyiz” ifadeleri kullanıldı.
200 bini aşkın insan hayatını kaybetmişti
ABD dünyanın ilk atom bombası saldırısını 6 Ağustos 1945’ te Japonya’nın Hiroşima şehrine yapmış, 9 Ağustos’ta ise Nagazaki ikinci atom bombasının hedefi olmuştu. Saldırılarda toplam 200 bini aşkın insan hayatını kaybederken, takip eden yıllarda da binlerce kişi radyasyon kaynaklı hastalıklara maruz kalmıştı.