Endonezya'yı G20 Liderler Zirvesi vesilesiyle 2022'de ziyaret ettiğini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün de Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin 1'inci Toplantısı vesilesiyle ülkede bulunduğunu belirtti.
Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto ile Anlaşmaların İmza Töreni ve Ortak Basın Toplantısı https://t.co/NbGSSaI8dg
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) February 12, 2025
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto ve Endonezya makamlarına samimi misafirperverlikleri için teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu sene diplomatik ilişkilerimizin tesisinin 75'inci yıldönümünü idrak ediyoruz. Ancak, Endonezya'yla tarihî ve beşerî bağlarımız bundan 400 yıl öncesine kadar uzanıyor. İşte bu güçlü yakınlıktan ilham alan ilişkilerimizi, 2011'de ilan ettiğimiz Stratejik Ortaklığımızla taçlandırmıştık. Bugünkü konsey toplantımızla münasebetlerimizi daha da kurumsallaştırmış olduk." dedi.
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto ile görüşmelerinde ve heyetler arası istişarelerde, iki ülke ilişkilerini kapsamlı şekilde ele aldıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Ayrıca, Filistin ve Suriye başta olmak üzere güncel bölgesel ve küresel meseleler hakkında fikir teatisinde bulunduk." diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu çerçevede enerji, tarım, ticaret, savunma sanayisi, iletişim, eğitim gibi çeşitli alanlarda 13 mutabakat metni imzalandığını ifade etti.
"Ekonomik ilişkilerimizin çeşitlendirilmesine önem veriyoruz"
İki ülke ilişkilerinin geleceğine yön veren kapsamlı bir ortak bildiriyi Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto ile kabul ettiklerini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi:
"Savunma sanayinde mevcut projeleri ve ilave iş birliği imkânlarını gözden geçirdik. Görüşmelerimizde ticaretimizin 10 milyar dolar seviyesine yükseltilmesine ve dengeli hâle getirilmesine yönelik yapabileceğimiz çalışmaları ele aldık. Ekonomik ilişkilerimizin sağlık, inşaat, enerji, gıda ve helal ürünler alanlarında çeşitlendirilmesine önem veriyoruz. Bilhassa, Endonezya'nın yeni başkenti Nusantara'nın inşa sürecinde, dünya çapında başarılı projelere imza atmış inşaat firmalarımızın yer almasını arzu ediyoruz."
İki turizm ülkesi olan Türkiye ve Endonezya arasındaki beşerî temasların sıklaştırılmasının önemine de değindiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bayrak taşıyıcı havayollarımızın sefer sayılarının artırılması gereğine vurgu yaptık. Geçtiğimiz yıl Endonezya'dan ülkemizi 203 bin, ülkemizden Endonezya'yı ise yaklaşık 50 bin turist ziyaret etti. Bu rakamlar sevindirici olmakla birlikte potansiyelimizin altındadır." ifadelerini kullandı.
Endonezyalı gençlerin Türkiye burslarına artan ilgisini memnuniyetle müşahede ettiklerini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Ülkemizde eğitim almış yaklaşık 5 bin Endonezyalı kardeşimizin her birini kültür elçileri olarak görüyoruz. Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı ve TİKA bu alanlardaki iş birliğimize katkıda bulunmaya devam edecektir." dedi.
"Endonezya'nın, ülkemizin ASEAN'la iş birliğinin güçlenmesinde, desteğine güveniyoruz"
ASEAN ve üyeleriyle münasebetleri geliştirmekte kararlı olduklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, ASEAN Sekretaryasına ev sahipliği yapan Endonezya'nın, Türkiye'nin ASEAN'la iş birliğinin güçlenmesinde vereceği desteğe güvendiklerini ifade etti.
Görüşmelerinde ayrıca, Birleşmiş Milletler, G20, MIKTA, D-8 ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi çok taraflı platformlardaki münasebetleri artırma hususunda mutabık kaldıklarını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
"Endonezya'nın Filistin meselesindeki duruşunu takdirle karşılıyoruz. Önümüzdeki dönemde Gazze'nin yeniden inşasında ve Filistin davasının savunulmasında Endonezya ile birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Altını çizerek tekrar ifade etmek istiyorum, 1967 sınırları temelinde, başkenti Doğu Kudüs olan, egemen, toprak bütünlüğünü haiz bir Filistin Devleti'nin kurulması daha fazla geciktirilemez. Bunu aşındıracak her türlü adım, her türlü teklif ve proje bizim nazarımızda gayrimeşrudur, daha fazla çatışma, daha fazla kan ve istikrarsızlık demektir. Gazze huzura ermeden, Filistinliler huzura kavuşmadan, bölgedeki diğer ülkelerin de istikrara kavuşması mümkün değildir. İsrail'in 15 ay süren saldırıları neticesinde oluşan zararın toplamı 100 milyar dolara yaklaşıyor. Şunu unutmayalım, hukukta prensip, zararın müsebbibinden tahsil edilmesidir."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, istişarelerinin ve aldıkları kararların hayırlara vesile olması temennisinde bulundu.
Endonezya Devlet Başkanı Subianto, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ortak basın toplantısında konuştu
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ve Türk heyetine ziyaretleri için teşekkür eden Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, ziyaretin diplomatik ilişkilerin 75. yıl dönümüne denk geldiğini ifade etti.
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, "Endonezya ve Türkiye'nin yüzyıllardır ilişkileri var ve Osmanlı'dan beri bağımız çok güçlü şekilde devam ediyor." diyerek Türkiye-Endonezya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı'nın düzenlendiğini hatırlattı.
İki ülke arasındaki ilişkilerin en yüksek seviyeye ulaştığını kaydeden Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, görüşmenin samimi şekilde gerçekleştiğini anlattı.
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, "Endonezya ve Türkiye arasında ortaklığı güçlendirme konusunda kararlıyız." ifadesini kullanarak iki ülke halkının refahı ve düzenleri için birçok konunun ele alındığını söyledi.
Savunma sanayisi iş birliğine destek
İki ülkenin ticaret ve ekonomi sektöründe belirlenen hedefe ulaşmak için kararlı olduğunu belirten Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, Türkiye ve Endonezya'nın dengeli bir ilişkiye sahip olduğunu söyledi.
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, "Endonezya ve Türkiye arasında savunma sanayisi iş birliği çabalarına daha çok destek vermek istiyoruz." diye konuştu.
Özellikle askerî eğitim ve istihbarat iş birliğine katkıda bulunmak için çalışma isteği olduğunu belirten Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, üretim alanı ve sağlık sektöründe de iki ülke arasında bazı kararlar alındığına işaret etti.
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, Filistin konusunda da iş birliğinin devam edeceğini ve iki devletli çözümün desteklendiğini vurguladı.
2050 dönüm noktası
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, Türkiye ile Endonezya arasındaki iş birliğinin devam edeceği mesajını vererek Ukrayna ve Suriye konusundaki desteklere işaret etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretinin verimli geçmesinden memnuniyet duyduğunu bildiren Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, söz konusu ziyaretin "çok önemli" olduğunu kaydetti.
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, "2050 yılı Endonezya ve Türkiye ortaklığının 100. yılını hazırlamak için çok önemli bir dönüm noktasıdır." ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto'ya Togg hediye etti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto'ya, Türkiye'nin yerli elektrikli otomobili Togg'u hediye etti.
Resmî temaslarda bulunmak üzere Endonezya'nın başkenti Cakarta'ya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bogor Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda, Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto ile bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi İlk Toplantısı ile anlaşmaların imza töreni ve ortak basın toplantısının ardından Subianto'ya "Pamukkale beyazı" renginde Togg armağan etti.
Bogor Cumhurbaşkanlığı Sarayı bahçesinde bir süre otomobili inceleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Subianto, sohbet etti. Subianto'ya Togg'un özellikleri hakkında da bilgi veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kullandığın zaman süper olduğunu göreceksin. Sesini duyamazsın." dedi.
İki lider, Togg'un önünde fotoğraf çektirdi. Teslim töreninde, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı da yer aldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto tarafından onuruna verilen yemeğe katıldı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto tarafından onuruna verilen resmî öğle yemeğine iştirak etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve mevkidaşı Subianto, düzenledikleri ortak basın toplantısının ardından Bogor Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndaki yemeğe geçti.
Yemekte yaptığı konuşmada, sıcak ve nazik ev sahipliği için Subianto'ya teşekkürlerini ileten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Subianto ile bu yıl çeşitli vesilelerle birçok kez bir araya geldiklerini, gerek ikili gerekse dünyayı ilgilendiren birçok konuda iki dost ve kardeş olarak görüş alışverişlerinde bulunduklarını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "G20 Liderler Zirvesi'ne katılmak üzere son olarak 2022'nin kasım ayında ziyaret ettiğim Endonezya'nın her defasında gelişip, büyüdüğünü görmekten büyük bir memnuniyet duyuyorum." ifadelerini kullandı.
4. Antalya Diploması Forumu'na davet
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya'nın, Subianto liderliğinde 10 yıl içinde dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi arasına gireceğine inandığını vurgulayarak, "Az önce Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyimizin ilk toplantısını tamamlamış bulunuyoruz. İnşallah sizleri de 11-13 Nisan'da düzenleyeceğimiz 4. Antalya Diploması Forumu'na bekliyorum." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk sanayisinin ulaştığı seviyeyi temsil eden yerli elektrikli otomobil Togg'u Subianto'ya hediye etmesine ilişkin de "Togg'u ülkelerimiz arasındaki dostluk ve kardeşlik bağlarının nişanesi olarak kabul etmeniz bizleri sevindirecektir. Rabb'im aramızdaki dayanışmayı ve muhabbeti daim eylesin diyorum, 1 Mart'ta kavuşacağımız özellikle Ramazan-ı Şerifinizi şimdiden tebrik ediyorum." dedi.
Yemekte, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Yükseköğretim Kurulu Başkanı Erol Özvar ve BAYKAR Genel Müdürü Haluk Bayraktar ile Türkiye'nin Endonezya Büyükelçisi Talip Küçükcan da yer aldı.