Altın, ana dilde eğitim hakkının, ihlal edilen haklardan biri olduğunu savundu.
CHP Kars Milletvekili İnan Akgün Alp, 30 Ekim'in Kars'ın Rus işgalinden kurtuluşunun 104. yıl dönümü olduğunu hatırlatarak, Kars'ın kurtuluşu için şehit düşen bir dedenin torunu olmanın gururunu yaşadığını ifade etti. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) yoksulluk ve yaşam koşullarına ilişkin istatistiklerine değinen Alp, Türkiye'de gelire dayalı yoksulluk oranı en yüksek illerin, yüzde 16,1 ile Kars, Ardahan, Iğdır ve Ağrı olduğunu söyledi.
AK Parti Kars Milletvekili Adem Çalkın, "gazi" Kars'ın 5 bin yıllık geçmişe sahip; tarihi, kültürü, örfü, gelenekleri, görenekleri, doğal güzellikleri ve gastronomisiyle kendine özgü bir şehir olduğunu dile getirdi. Kars'ı "Doğu'nun Hazreti Mevlanası" olarak nitelendiren Çalkın, Selçuklu ve Osmanlı'nın serhat şehri Kars'ın, 19. yüzyılın başından itibaren Rus saldırılarına göğüs gerdiğini anlattı.
Bu arada Genel Kurulda, AK Parti milletvekillerinin sıralarında, Türkiye'nin ilk yerli ve milli helikopteri GÖKBEY'in fotoğrafı ile "Daha çok çalışacağız, daha çok üreteceğiz" yazılı dövizlerin yer aldığı görüldü.
AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, "Cumhuriyetimizin 101. yılında hiçbir güç, hiçbir kirli senaryo, Türkiye'nin bu kutlu yürüyüşünü durduramayacaktır." dedi.
TBMM Genel Kurulunda, partilerin grup başkanvekilleri, yerlerinden söz alarak gündeme ilişkin değerlendirmede bulundu.
Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin, Cumhuriyet'in 101. yılını kutladıklarını belirterek, millet olarak tarih boyunca çeşitli zorlukların üstesinden gelmeyi başardıklarını, karşılaşılan zorlukların, birlik ve beraberliğin ne kadar önemli olduğunu tekrar hatırlattığını söyledi.
Nevruz'un milli bayram olması için bir kanun teklifi sunduğunu hatırlatan Şahin, "Kardeşliğimizi pekiştirecek, muhabbeti arttıracak bir adıma imza atalım. Binlerce yıllık geleneğimiz olan, Türkistan'dan Anadolu'ya, Mezopotamya'dan Rumeli'ye bulunduğumuz her coğrafyanın ortak bayramını, sevinci ve neşesi olan Nevruz'u resmi bayram yapalım. Bu çağrımıza tüm partilerden destek bekliyoruz." diye konuştu.
Bugün Genel Kurulda, kamuoyunda 9. Yargı Paketi olarak bilinen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine başlanacağını anımsatan Şahin, "Bu kanun eksiktir, milletimizin derdine derman değildir. Gelin Yargı Paketi'nin eksiklerini tamamlayalım, bu paketi gerçek bir adalet reformuna dönüştürelim." ifadesini kullandı.
İYİ Parti Grup Başkanvekili Buğra Kavuncu ise 1918 yılında imzalanan Mondros Mütarekesi'nin yıl dönümünde olduklarını hatırlatarak, yedi düvelin saldırdığı bir milletin, teslimiyet anlaşması imzalandıktan sadece 5 yıl sonra tüm dünyaya örnek olacak bir mücadeleyi sergileyerek Cumhuriyet'i inşa ettiğini dile getirdi.
Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla dün Anıtkabir'e gittiklerini kaydeden Kavuncu, Anıtkabir'de bir partinin üyeleri tarafından slogan atılıp tezahürat yapılmasını çok yanlış bulduğunu vurguladı.
İYİ Parti'nin 7. kuruluş yıl dönümünü geçen pazar günü kutladıklarını ve bir kez daha Cumhuriyet'e sahip çıktıklarını haykırdıklarını aktaran Kavuncu, "Bu çatı altında faaliyet gösteren bizler ve tüm siyasi partiler şunu hiçbir zaman unutmasınlar; varlıklarımızı Cumhuriyet'e ve onun kurucu kadrolarına borçluyuz. Bu imkanı bize sağlayan Mustafa Kemal Atatürk ile silah arkadaşlarına minnet ve saygılar sunuyorum." sözlerini sarf etti.
9. Yargı Paketi'ni eleştiren Kavuncu, adalete olan güven sıralamasında Türkiye'nin çok gerilerde olduğunu; yargı paketi içerisinde de adalete olan güveni tesis edecek tek bir madde dahi bulunmadığını savundu. Kanun teklifine ilişkin bir etki analizi yapılmadığını vurgulayan Kavuncu, "Ne tür etkileri olabileceğine dair hepimizde ciddi soru işaretleri var." değerlendirmesinde bulundu.
- "Cumhurbaşkanımızın sonuna kadar yanındayız"
MHP Grup Başkanvekili Filiz Kılıç da Cumhuriyet'in 101. yılının coşkuyla kutlandığını belirterek, "TUSAŞ'taki hunhar terör eyleminde şehadete erişen şehitlerimize Allah'tan rahmet, yaralı kardeşlerimize acil şifalar diliyorum. Yeni yüzyılda terörsüz, huzurlu, müreffeh ve muasır Türkiye'ye hep beraber ve el ele ulaşacağımıza inanıyorum. Sayın Genel Başkanımızın ifadeleriyle, Sayın Cumhurbaşkanımızın terörü kaynağında yok etme, terör devletinin kurulmasını engelleme mücadelesinde sonuna kadar yanında olacağımızın ilanını buradan bir kez daha kararlı bir şekilde yapıyoruz." dedi.
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit ise Cumhuriyet'in ilanının üzerinden 101 yıl geçmesine rağmen Kürt sorunu başta olmak üzere Türkiye'nin temel yapısal sorunlarının devam ettiğini öne sürdü.
Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer'in, PKK/KCK silahlı terör örgütünün faaliyetlerine yönelik soruşturma kapsamında gözaltına alınmasını eleştiren Koçyiğit, "Uyduruk gerekçelerle Esenyurt gibi Türkiye'nin en büyük ilçelerinden birinin, halkın iradesiyle, kent uzlaşısıyla seçilmiş bir belediye başkanının gözaltına alınması, bu ülkede beşinci sınıf bir demokrasinin bile olmadığının açık ve net göstergesidir. Halkın iradesi bu ülkede sistematik olarak yok sayılıyor, bunu kabul etmiyoruz." görüşünü paylaştı.
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın da gelir dağılımı eşitsizliğinde Türkiye'nin dünyada 8'inci, gıda enflasyonunda da 4'üncü sırada yer aldığını aktardı.
Son bir hafta içerisinde kredi kartı borcunun 6,5 milyar lira arttığını öne süren Günaydın, "Vatandaşın kredi kartlarına borcu 1 trilyon 680 milyar lira. 22 yılda 13,5 trilyon lira gelir elde ettiniz ve yalnızca 500 milyon dolarını yatırıma ayırdınız. Bu dönem içerisinde 2 trilyon 188 milyar lirayı faize ayırdınız. İşte AKP'nin gerçeği budur." diye konuştu.
Esenyurt Belediye Başkanı Özer'in gözaltına alınmasını eleştiren Günaydın, şunları kaydetti:
"Niye gözaltına alınmış? Terör soruşturma bürosu bir basın açıklaması yapıyor, adeta bir kamuoyu oluşturmaya çalışıyorlar. 24 saat avukatlarıyla görüşmesi yasak, 4 gün gözaltı süresi verildi. Ne ile itham ediyorlar? Öcalan bir görüşmesinde onun adını geçirmiş. Ayrıca 10 yıl boyunca 694 kişiyle görüşmüş, o kişiler terörle irtibatlı suçlardan dolayı adli işlem görmüş. Soruşturma mı geçirmiş, arasında hüküm giyen kimse var mı? Neden bunların adlarını koymuyorsun? 10 yıl boyunca teknik takip yaptın da suçlu olduğunu öğrenince, Esenyurt Belediye Başkanı olduktan sonra mı gözaltına almak aklına geldi. Tüm bunların hukukla, adaletle uzaktan yakından ilgisi yok."
- "Terör örgütleriyle mücadelemize tavizsiz bir şekilde devam edeceğiz"
AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu ise Cumhuriyet'in 101. yılının kutlandığını anımsatarak, topyekun bir inanç ve azimle bağımsızlık mücadelesine girişen Türk milletinin, yeni bir devrin kapısını araladığını belirtti.
Vatan, bayrak ve mukaddesatı uğruna hiçbir fedakarlıktan kaçınmayan ve her türlü zorluğa göğüs geren Türk milletinin, tarihin her döneminde insanlığa barış, huzur, güven ve umut olduğunu söyleyen Yenişehirlioğlu, şöyle devam etti:
"Türkiye Cumhuriyeti Devleti sadece kendi vatandaşlarının değil aynı zamanda bölgemizdeki ve dünyadaki bütün mağdurların, mazlumların, soydaş ve kardeş toplulukların da umut kaynağıdır. Cumhuriyetimizin 101. yılında hiçbir güç, hiçbir kirli senaryo Türkiye'nin bu kutlu yürüyüşünü durduramayacaktır. Kardeşlik ruhuyla ve Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Türkiye Yüzyılı hedeflerimize doğru 85 milyon tek yürek olarak yürüyor, köklü tarihimizden ve kadim değerlerimizden aldığımız güçle Türkiye'yi büyütmek, geliştirmek için el birliğiyle gayret gösteriyoruz. İleri teknolojiden savunma sanayisine kadar birçok alanda büyük atılımlar yapıyoruz."
Türk savunma sanayisinin, kimi çevreleri rahatsız etmeyi sürdürdüğüne dikkati çeken Yenişehirlioğlu, uluslararası karanlık çetelerin tetikçiliğini yapan bölücü terör örgütünün, TUSAŞ'ı hedef almasının boşuna olmadığının altını çizdi. Bu tür saldırıların, Türkiye'nin mücadele gücünü, azim ve kararlılığını asla sarsamayacağını dile getiren Yenişehirlioğlu, "Terörün hiçbir gerekçeyle meşru kılınamayacağını, masum insanları hedef alan, toplumsal dinamiklere saldıran terör örgütleriyle mücadelemize tavizsiz bir şekilde devam edeceğimizi vurguluyoruz." ifadesini kullandı.
Yenişehirlioğlu, 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgede inşa edilen ve teslimi yapılan konut sayısının 130 bin 565'e yükseldiğini, tüm depremzedelerin yeni evlerine kavuşuncaya kadar gayretle çalışacaklarını ve süreci yakından takip edeceklerini söyledi.
TBMM Genel Kurulu'nda, CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet Partisi'nin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
Genel Kurul'da, Saadet Partisi'nin "Uygur Türkleri", İYİ Parti'nin "emekli aylıklarının hesaplanması", DEM Parti'nin "cezaevleri", CHP'nin "Esenyurt Belediye Başkanı", AK Parti'nin "Çalışma gün, gündem ve saatleri" ile ilgili grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.
Partisinin grup önerisi üzerine konuşan Saadet Partisi Grup Başkanı Selçuk Özdağ, Doğu Türkistan'ın ata yurdu olduğunu belirterek, Doğu Türkistan ve Uygur Türkleriyle ilgili çalışma yaptıklarını, yurt içi ve yurt dışındaki tüm toplantılara katıldıklarını söyledi.
Özdağ, bölgede insan hakları ihlalleri olduğunu ve bu ihlallerin engellenmesi için hiçbir şey yapılmadığını belirterek, "Çin, seninle savaşmayacağız. Böyle bir niyetimiz yok. Seninle ticaret de yapacağız. Seninle kültür ve eğitim anlaşmaları da yapacağız. Ama sen bir Çinliye hangi hakları tanıyorsan, Doğu Türkistan'da yaşayan Uygurlara, Kazak Türklerine, Kırgız Türklerine veya başka etnik, mezhepsel yapılara, başka dinlere karşı aynı uygulamaları, bir Çinli hangi haklara sahipse aynı haklara sahip olmasını sağlamanızı istiyoruz." diye konuştu.
İYİ Parti Bursa Milletvekili Yüksel Selçuk Türkoğlu, partisinin grup önerisi ile ilgili Türkiye'de emeklilerin gözden çıkarıldığını, hor görüldüğünü ileri sürerek, "kök maaş" uygulamasını bir kurnazlık olarak gördüğünü ve kul hakkına girmek olduğunu savundu.
Türkoğlu, 2025'te emekli olacak insanlara yüzde 35'lere varan oranda daha az maaş verilmesinin planlandığını dile getirerek, "Emekli maaşlarının tespitinde belirleyici olan güncelleme katsayısı var ya yıllık enflasyon ve büyüme oranıyla şekilleniyor. Yapılan hesaplamalar bu konuda herhangi bir düzenleme yapılmazsa eğer 2024 yılında emekli olmayıp, 1 Ocak 2025 tarihinden sonra emekli olan vatandaşlar yüzde 30'ların üzerinde daha düşük maaş alacaklar. Hatta prime esas kazanç ortalamasından çalışmaya devam eden bir kişi şayet önümüzdeki yıl emekli olursa bu yıl emekli olan bir kişinin alacağı emekli aylığına ancak 2031 yılında ulaşabilecek. Bu konuya el atılmazsa sadece birkaç ay farkla oluşacak 2 emekli grubu arasındaki farkın yıllarca kapanmayacak olması ne demektir?" diye sordu.
DEM Parti Hakkari Milletvekili Onur Düşünmez partisinin grup önerisine ilişkin, tecride karşı çıkışın barış için önemli bir adım olduğunu belirterek, cezaevinden çıkan tabutların sayısının giderek arttığını söyledi.
Türkiye'de cezaevlerinin sağlıksız koşullara sahip olduğunu savunan Düşünmez, hasta tutsakların keyfi bir şekilde tahliye edilmediğini ileri sürdü.
CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan ise partisinin grup önerisine ilişkin yaptığı konuşmada, Esenyurt Belediye Başkanı'nın gözaltına alınmasını eleştirdi.
Esenyurt Belediye Başkanı'nın çağrılması halinde gidip ifade vereceğini belirten Tezcan, "Sabaha karşı apar topar bir belediye başkanımıza operasyon yapıldı. Esenyurt Belediye Başkanımıza yapılan operasyon, bir belediye başkanına yapılan operasyonun ötesinden onu seçen milletin iradesine yönelik olmuştur." diye konuştu.
- "Türkiye'nin terörü destekleyen oluşumlara taviz vermesi asla beklenemez"
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel ise AK Parti'nin her bir ferdinin milletin iradesine ve sandığa saygı duyduğunu ancak Türkiye'nin güvenliğini ilgilendiren meselelerde zafiyet gösterilmemesi gerektiğini belirtti.
Terör örgütlerinin değirmenine su taşıyan kişilerin terör örgütleriyle hareket eden kişilerin farklı değerlendirilmesi gerektiğine inandığını belirten Yüksel, "Bu inanç, 85 milyon vatandaşımızın da kabul ettiği bir yaklaşımdır. Terörle siyaset, şiddetle demokrasi yan yana gelemez. Türkiye'nin terörü destekleyen, terör örgütlerine hizmet eden oluşumlara taviz vermesi asla beklenemez. Cumhurbaşkanımızın ifade ettiği şekilde coğrafyamız bir ateş çemberine dönüşmüşken, terör örgütü mensupları Esenyurt'u kasıp kavururken bundan neden rahatsız oluyorsunuz? Sözde kent uzlaşısı adı altında şehirleri, ilçeleri, belediye meclislerini paylaşarak aday yaptığınız, PKK sloganlarının atıldığı toplantılar, festivaller düzenleyen Esenyurt Belediye Meclisi'nde İstiklal Marşı'nı okumamak için büyük çaba sarf eden bu kişi, CHP'nin bayrak, devlet, millet değerlerini mi temsil etmektedir?" diye sordu.
Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet Partisi'nin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
- Meclisin çalışma takvimi
Genel Kurul'da, AK Parti'nin "Meclis'in çalışma takvimine" ilişkin grup önerisi ise kabul edildi.
Kabul edilen öneriye göre, kamuoyunda 9. Yargı Paketi olarak bilinen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile bazı uluslararası anlaşmaların uygun bulunduğuna dair kanun teklifleri gündemin ön sırasına alındı.
Genel Kurul'un kasım ayındaki çalışma günlerinde denetim konuları görüşülmeyerek, kanun teklifleri ve komisyonlardan gelen diğer işler ele alınacak. Ayrıca Genel Kurul, 12, 13, 14, 19, 20, 21, 26, 27 ve 28 Kasım'ı kapsayan çalışma günlerinde saat 24.00'e kadar mesai yapacak.
Genel Kurul'un bugünkü birleşiminde ise kamuoyunda 9. Yargı Paketi olarak bilinen kanun teklifinin Birinci Bölümü üzerindeki konuşmalar ve soru-cevap işlemi; 5 ve 6 Kasım'daki birleşimde de teklifin görüşmeleri tamamlanacak. Teklifin görüşmelerinin 7 Kasım Perşembe günü de tamamlanmaması halinde TBMM Genel Kurulu, haftalık çalışma günlerinin dışında 8 Kasım Cuma günü de mesai yapacak.
Bu arada Danışma Kurulu önerisine göre, TBMM Genel Kurulu yarın toplanmayacak.
Genel Kurul'da daha sonra kamuoyunda 9. Yargı Paketi olarak bilinen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine geçildi.