Önder, gündeme geçmeden önce 3 milletvekiline gündem dışı söz verdi.
AK Parti Tokat Milletvekili Cüneyt Aldemir, 22 Kasım Diş Hekimliği Günü'nü kutladı. Diş hekimlerinin sağlıklı bir toplumun temelini oluşturduğunu belirten Aldemir, AK Parti'nin 22 yıllık iktidarında diş hekimliğinde hem koruyucu hem tedavi edici yöntemleri uygulamaya aldığını anlattı. Aldemir, Aile Diş Hekimliği uygulamasını yaygınlaştırmaya devam edeceklerini söyleyerek, "Diş hekimliğinde kullanılan pek çok malzemeyi ülkemizde üretiyoruz. Diş hekimlerinin özlük haklarında önemli adımlar attık." diye konuştu.
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, 30 Kasım'da Kahramanmaraş'a gideceğini ve deprem konutları teslim töreni gerçekleştirileceğini söyledi. Şehirde deprem konutları yapılmadığını savunan Öztunç, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'Beni Kahramanmaraş'ın yakın çevre köylerine götürün.' demeli. Cumhurbaşkanı Erdoğan gerçekleri ancak böyle görecektir." dedi.
Kahramanmaraş'ta sağlık hizmetlerinde sorun yaşandığını savunan Öztunç, şehirdeki hastane inşaatlarının tamamlanmadığını belirtti.
İYİ Parti Edirne Milletvekili Mehmet Akalın ise Edirne'nin tarım sorunları hakkında değerlendirmelerde bulundu. Ayçiçeği ve çeltik üreticilerinin maliyetlerini karşılayamadığına işaret eden Akalın, "Çitçilerimiz yaptıkları üretim sonrası külliyen zarar etmektedir. Arazilerimiz köylülerin elinden çıkıyor, yabancıların eline geçiyor. Bizim için tarımsal politikalar milli güvenlik politikaları kadar önemlidir. Ürünlerdeki devlet desteği artırılmalıdır. Alternatif tarım ürünleri konusunda araştırmalar yapılmalıdır. Damlama ve yağmurlama sulama sistemleri desteklenmelidir. Bütçeden Edirne'ye yönelik tarımsal kalkınma payı ayrılmalıdır. Köy okulları açılmalıdır." önerilerinde bulundu.
Yerinden söz alan Saadet Partisi Hatay Milletvekili Necmettin Çalışkan, TİP-1 diyabet tanısı almış çocuklar için cilt altı şeker ölçüm cihazının Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz karşılanması gerektiğini kaydetti.
Meclis Başkanvekili Önder, bunun üzerine, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e "ön duyuruda" bulunmak istediğini söyleyerek, "Bütçe için buraya gelecekler. Sensör meselesinin neredeyse bütün vekiller tarafından takip edildiğini ve talep edildiğini bilerek gelirse ne iyi olur." diye konuştu.
TBMM Genel Kurulunda siyasi partilerin grup başkanvekilleri yerlerinden söz aldı.
Saadet Partisi Grup Başkanvekili Bülent Kaya, MİT Başkanı İbrahim Kalın'ın CHP Genel Merkezi'ni ziyaret ederek bilgilendirme yaptığını söyledi. Kalın'ın tüm partileri ziyaret etmesi halinde sorun olmayacağını belirten Kaya, "Şayet bunu yapmayacaksa bağlı bulunduğu Cumhurbaşkanı ya da görevlendirilecek bir Cumhurbaşkanı Yardımcısı TBMM'de bir brifing vermeli." diye konuştu.
Kaya, belediyelere yapılan görevlendirmeleri eleştirerek, "OHAL şartlarının uzatılmasıyla bu uygulamanın yapıldığını" ifade etti.
İYİ Parti Grup Başkanvekili Turhan Çömez, belediyelere yapılan görevlendirmelere karşı olduklarını belirterek, bu uygulamaya son verecek bir kanun teklifi hazırladıklarını anlattı.
Avrupa ülkeleri tarafından pestisit nedeniyle Türkiye'ye iade edilen tarım ürünlerinin iç pazara sürüldüğünü savunan Çömez, "Avrupa'nın gönderdiği ürünleri biz yemek zorunda mıyız? Bu konuda Tarım Bakanlığını daha ciddi bir davranışa davet ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Çömez, Avrupa'nın Türkiye'ye karşı uyguladığı vize politikasını da eleştirdi.
Çömez, et ithalatına ilişkin "Türkiye yarın aç kalacak. Et fiyatları Avrupa'nın önüne geçmiş durumda. Yerli ve milli üretime destek vermek hepimizin sorumluluğudur." değerlendirmelerinde bulundu.
- "600 milyon çocuk yoksullukla pençeleşiyor"
MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, 20 Kasım'ın Dünya Çocuk Hakları Günü, 19 Kasım'ın ise Dünya Çocuğa Yönelik İstismarı Önleme Günü olduğunu anımsatarak, yaşanan çatışmalardan, kargaşadan, kaostan ve bunların neticesinde doğan göçlerden en çok masum ve mazlum çocukların etkilendiğini belirtti. Akçay, şunları kaydetti:
"Her yıl 5 yaş altı ortalama 5 milyon çocuk hayatını kaybediyor. Dünyada 600 milyon çocuk yoksullukla pençeleşiyor. Bunların yarısı açlık tehlikesiyle karşı karşıya. Dili, dini, milliyeti ne olursa olsun, her çocuk doğuştan yaşam hakkına sahiptir. İsrail bütün dünyanın gözü önünde 7 Ekim'den bugüne kadar Gazze'de 18 binden fazla çocuk katletmiştir. Gazze'deki katliamlara destek verenlerin insan hakları, adalet ve demokrasiden bahsetmesi tam anlamıyla ikiyüzlülüktür. Oyun çağındaki çocuklar zorla dağa kaçırılıp terör örgütleri tarafından istismar edilmekte, uyuşturucu ve organ ticaretinin konusu yapılmaktadır. PKK terör örgütünün saldırılarında ve yola tuzakladıkları bombaların patlamasıyla çok sayıda bebek ve çocuk şehit olmuştur."
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, Van'da kaybolduktan sonra cenazesi bulunan Rojin Kabaiş'in "intihar ettiği yönünde algı oluşturulmak istendiğini" ancak Kabaiş'in cinayete kurban gittiğini söyledi. Koçyiğit, bu olayın takipçisi olacaklarını da vurguladı.
- "Bu dava sizin aklınızda bitti mi?"
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, Belediye Kanunu'nun 45'inci maddesine eklenen hükümle yerel seçimlerin hiçe sayıldığını savundu. Müktesebatları ve ideolojileri farkı olmasına rağmen Meclis'te temsil edilen çok sayıda siyasi partinin, bu hükmün kaldırılmasına yönelik kanun teklifi vermesinin önemine işaret eden Günaydın, "Bu, Türkiye'nin aydınlık bir hukuk devletine doğru yürüyüşünde önemli bir kilometre taşıdır. Cumhur İttifakı'nın bu kadar büyük bir çoğunlukla verilen kanun teklifini olumlu değerlendirerek yaptığı yanlışlardan bir an evvel dönmesinde yarar olacağını düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
Günaydın, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un, "Bugün siyaset yapanlar, bu kötü örnekleri yine kendilerine örnek olarak alırlar ve aynı siyasete devam ederlerse onların sonu da bu eski Genel Başkan gibi olur." sözlerine tepki gösterdi. Tunç'un, bu ifadeleriyle eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nu kast ettiğini söyleyen Günaydın, Kılıçdaroğlu hakkında açılan davayı anımsattı. Günaydın, "'Sonu bu olur.' diyerek bir şey mi ifade ediyorsunuz? Bitmiş bir dava mı var? Bu dava sizin aklınızda bitti mi?" sorularını yöneltti.
- "Yıl sonunda 200 bin konutun teslimini vatandaşlarımıza yapacağız"
AK Parti Grup Başkanvekili Abdulhamit Gül, 6 Şubat depremlerini anımsatarak, depremin yaraları sarılıncaya kadar büyük bir fedakarlık ve özveriyle çalışmaya devam edeceklerini kaydetti. Gül, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Dünyanın en büyük şantiye alanı haline gelen deprem bölgesinde 160 bin emekçimiz, 1900 şantiyede çalışmakta. 11 ilimizde 452 bin yuva ve iş yerinin inşaatı da devam etmektedir. İl ve ilçe merkezlerinde, 117 bin 148 konut, kırsalda 13 bin 417 köy evi olmak üzere 130 bin 565 konut kurası çekilerek vatandaşlarımıza teslim edilmiştir. Bu ay sonunda gerçekleşecek 5'inci konut kurasında il ve ilçe merkezlerinde 24 bin 93 konut, kırsalda 2 bin 218 köy evi olmak üzere 26 bin 311 konut daha vatandaşlarımıza teslim edilecektir. Yıl sonunda 200 bin konutun teslimini vatandaşlarımıza yapacağız. 2025 yılı sonunda 452 bin 983 yeni yuvamıza vatandaşlarımız yerleşmiş olacak."
UCM'nin, Netanyahu hakkında tutuklama emri verdiğini anlatan Gül, "Bu karar bizim için sevindiricidir ama asıl sevindirici olacak kısım, bu kararın uygulanmasıdır. Kağıt üzerinde kalmamasıdır. Soykırım yapan, Filistinlilerin topraklarını işgal eden İsrail'in yöneticisi Netanyahu, hükümeti ve tüm sorumluların hesap vermesi insanlık adına beklenen, özlenen ve talep edilen bir durumdur. Netanyahu, UCM'de hak ettiği cezayı alacaktır." değerlendirmelerinde bulundu.
- Meclis araştırma komisyonlarının divan üyeleri
TBMM Genel Kurulunda iki Meclis Araştırma Komisyonu'nun divan üyeliği seçimleri okundu.
Buna göre, bazı sağlık kuruluşlarında yaşanan bebek ölümlerinin tüm yönleriyle araştırılması, özel sağlık kuruluşlarının yenidoğan çocuk, engelli ve yaşlılarla ilgili bakım servislerindeki uygulamalarının ve mevzuatının incelenerek gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Meclis Araştırması Komsiyonu'na, AK Parti Adıyaman Milletvekili İshak Şan, başkanvekilliğine AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, sözcülüğüne AK Parti İstanbul Milletvekili Ümmügülşen Öztürk ve katip üye olarak MHP Adana Milletvekili Ayşe Sibel Ersoy seçildi.
Kadınların her türlü şiddet ve ayrımcılığa maruz kalmalarının önlenerek bu alandaki mevcut düzenlemelerin gözden geçirilmesi ve alınması gereken ek tedbirlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Meclis Araştırma Komisyonu'na ise Başkan olarak AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Hulki Cevizoğlu, başkanvekilliğine AK Parti Ankara Milletvekili Asuman Erdoğan, sözcülüğüne AK Parti İstanbul Milletvekili Müşerref Pervin Tuba Durgut ve katip üye olarak MHP Kahramanmaraş Milletvekili Zuhal Karakoç Dora seçildi.
Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder, "Keşke kadılarla ilgili komisyonun başkanı bir kadın olsaydı." ifadesini kullandı.
Daha sonra AK Parti'li Cevizoğlu'nun, kendisini bilgilendirdiğini anlatan Önder, "Kendisinin de bir kadın Komisyon Başkanı seçilmesini önerdiğini ancak Komisyonun iradesinin böyle tecelli ettiğini söylemiş. Kritik bir sorumluluk üstlendi, kolaylıklar dilerim." şeklinde konuştu.
TBMM Genel Kurulunda CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet Partisi'nin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
Genel Kurulda, Saadet Partisi'nin "Terörün sona erdirilmesi için atılması gereken adımlar", İYİ Parti'nin "Çayırhan Termik Santrali ve Linyit İşletmelerinin özelleştirilmesi", DEM Parti'nin "Kadına yönelik şiddet" ve CHP'nin "Milli Eğitim"e ilişkin grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.
Partisinin grup önerisi üzerinde konuşan Saadet Partisi Grup Başkanvekili Bülent Kaya, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin "Terörsüz bir Türkiye"yi gündeme getirdiğini, bu öneriyi, kiminin samimi bulduğunu, kiminin temkinli kiminin de endişeyle yaklaştığını söyledi. Bu konuda TBMM'deki herkesin eteğindeki taşı dökmesini isteyen Kaya, "Olumlu bulanlar niçin olumlu bulduğunu, endişeli bulanlar da hangi noktaları endişeyle karşıladıklarını burada Türkiye Büyük Millet Meclisini bilgilendirerek, kendi görüşlerini aktararak ortaya koysun ki bu meselenin eksilerini artılarını bir torbanın içerisine koyup günün sonunda hem milletimiz hem devletimiz için var olan faydalı bir sonucu hep beraber ortaya koyalım." diye konuştu.
-"1393 maden işçisinin hiçbir hakkı ve güvencesi olmayacak"
İYİ Parti Antalya Milletvekili Uğur Poyraz, "Çayırhan Termik Santrali'nin 30 Haziran 2020'den itibaren özelleştirme radarına girdiğini" söyledi. Türkiye'nin en zengin termik santrali sayılan Çayırhan'ın bedelinin, taşınmazlarıyla birlikte milyar dolarlar ettiğini söyleyen Poyraz, buradaki maden işçilerinin durumuna dikkati çekti. İşçilerin bazılarının lojmanlarda kaldığını anlatan Poyraz, "Çayırhan özelleştirildiği zaman buradaki 1393 emekçinin, maden işçisinin hiçbir hakkı ve güvencesi olmayacak." ifadelerini kullandı.
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Halide Türkoğlu, kadına yönelik şiddetin derinleşerek devam ettiğini söyleyerek, "Bu ülkede 10 kadından sadece 3'ü çalışma hayatında yer alırken, geriye kalan 7 kadın yaşamını nasıl idame ettiriyor? Erkeğe bağımlı yaşamak zorunda, her türlü şiddete maruz kalarak yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Merdiven altı işlerde, parça başı işlerde her türlü emek sömürüsüyle karşı karşıya kalarak hayatta durmaya çalışıyor." diye konuştu.
CHP İstanbul Milletvekili Suat Özçağdaş, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in laiklik konusundaki sözlerini eleştirdi.
Topkapı Sarayı'nda kutsal emanetler bulunduğunu anlatan Özçağdaş, Almanların tüm Avrupa'yı yağmaladığı ve tarihi eserlerin Berlin'e götürüldüğü bir dönem yaşandığına dikkati çekti. İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün, kutsal emanetlerin Niğde'de belirli yerlere yerleştirilmesini sağladığını söyleyen Özçağdaş, "İsmet Paşa, içeriye kimsenin alınmamasını söylemiş. Tarihi binaların etrafına nöbetçi askerler dikilmiş. Dönemin şartları çerçevesinde askerlerin atları ve yanlarındaki malzeme de o bölgede kalmış. Gerçek budur." ifadelerini kullandı.
- "Laikliği dinsizlik olarak topluma dayatan anlayışa eleştirel bir göndermede bulunmuştur"
AK Parti Burdur Milletvekili Adem Korkmaz, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in laikliğe yönelik sözlerine değinerek, Tekin'in eleştirdiği unsurun, Anayasa'da yer alan laiklik tanımı olmadığını; yakın tarihte görülen "baskıcı laiklik anlayışı" olduğunu söyledi. Korkmaz, "Bakanımız baskıcı, jakoben, tek tipleştirici, toplum değerlerinden uzak bir laiklik anlayışına; laikliği dinsizlik olarak topluma dayatan anlayışa eleştirel bir göndermede bulunmuştur." dedi.
Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet Partisi'nin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
Öte yandan Çocukların Her Türlü Şiddet, İhmal ve İstismardan Korunarak Akıl, Ruh ve Beden Sağlıklarının Gelişimi İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu'nun divan üyeliği seçimleri de okundu. Buna göre, Komisyon Başkanı AK Parti Aksaray Milletvekili Cengiz Aydoğdu, Başkanvekili AK Parti Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer Katırcıoğlu oldu. Komisyon sözlüğüne AK Parti Giresun Milletvekili Nazım Elmas, katip üyeliğine ise MHP Çankırı Milletvekili Pelin Yılık seçildi.
Genel Kurulda, iç güvenlik alanında düzenlemeler içeren, Dahiliye Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin ikinci bölümü üzerinde görüşmelere geçildi.