Türk Eğitim-Sen'in yaptığı araştırmaya göre; ülkemizde 2024-2025 eğitim-öğretim yılında 78 ilde ücretli öğretmen sayısı 86 bin 136 oldu. Bu sayı 2023-2024 eğitim-öğretim yılında 79 ilde 72 bin 723’tü. Geçen yıldan bu yıla üstelik bir il eksik olmasına rağmen ücretli öğretmen sayısındaki 13 bin 413 artış dikkat çekicidir.
İstanbul’da 19 bin 757 ücretli öğretmen çalıştırılmaktadır.
Nüfus olarak en kalabalık il olan İstanbul bu yıl da en yüksek ücretli öğretmen sayısına sahip il oldu. Buna göre; İstanbul’da 19 bin 757 ücretli öğretmen çalıştırılmaktadır. İstanbul’u 5 bin 283 ile Şanlıurfa takip etmektedir. Ücretli öğretmen sayısının yüksek olduğu diğer iller şu şekildedir: Gaziantep 3 bin 714, Ankara 3 bin 660, İzmir 3 bin 275, Hatay 2 bin 374, Kocaeli 2 bin 300, Diyarbakır 2 bin 119, Antalya 1.789, Van 1.763, Mardin 1.736, Kahramanmaraş 1.757, Ağrı 1.666.
Ücretli öğretmenlerin 8 bin 71’i ön lisans mezunu.
78 ildeki ücretli öğretmenlerin 38 bin 602’si eğitim fakültesi mezunu, 39 bin 463’ü lisans mezunu (eğitim fakültesi hariç), 8 bin 71’i ön lisans mezunudur.
Görevlendirildikleri alanlarına göre ücretli öğretmen sayıları
Okul öncesi
Ücretli öğretmenlerin görevlendirildikleri alanlarına baktığımızda; 8 bin 726 ücretli okul öncesi öğretmenin 5 bin 198’i eğitim fakültesi, 1.917’si lisans mezunu, 1.611’i ön lisans mezunudur.
Sınıf öğretmeni
23 bin 276 ücretli sınıf öğretmeninin 12.587’si eğitim fakültesi mezunu, 9 bin 728’i lisans mezunu, 961’i ön lisans mezunudur. İstanbul’da görev yapan 5 bin 427 ücretli sınıf öğretmenin 322’si, Muş’ta görev yapan 605 ücretli sınıf öğretmeninin 79’u, Siirt’te görev yapan 338 ücretli sınıf öğretmeninin 51’i, Şanlıurfa’da görev yapan 2 bin 928 ücretli sınıf öğretmeninin 145’i, Van’da görev yapan 773 sınıf öğretmeninin 122’si ön lisans mezunudur.
Branş öğretmeni
Branş öğretmeni olarak toplam 30 bin 356 ücretli öğretmen görev yaparken; bunun 11 bin 388’i eğitim fakültesi mezunu, 15 bin 997’si lisans mezunu, 2 bin 971’i ön lisans mezunudur. Aksaray’da 105 ücretli branş öğretmenin 29’u, Ankara’da 1.086 ücretli branş öğretmenin 80’i, İstanbul’da 7 bin 314 ücretli branş öğretmenin 1.064’ü, İzmir’de 1.188 ücretli branş öğretmenin 159’u, Şanlıurfa’da 1.476 ücretli branş öğretmenin 102’si ön lisans mezunudur.
Özel eğitim öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı 2 bin 528.
Özel uzmanlık gerektiren özel eğitim öğretmenliğinde dahi ücretli öğretmen çalıştırılmaktadır. 23 bin 778 ücretli özel eğitim öğretmeninin 9 bin 429’u eğitim fakültesi mezunu, 11 bin 821’i lisans mezunu, 2 bin 528’i ön lisans mezunudur.
Kars’ta ön lisans mezunu özel eğitim öğretmeni sayısı eğitim fakültesi mezunlarından fazla.
Öte yandan Kars’ta eğitim fakültesi mezunu ücretli özel eğitim öğretmeni sayısı, lisans ve ön lisans mezunu özel eğitim öğretmeni sayısından daha azdır. Kars’ta görev yapan 145 ücretli özel eğitim öğretmeninin 31’i eğitim fakültesi mezunu, 79’u lisans mezunu, 35’i ön lisans mezunudur.
Bazı illerimizde eğitim fakültesi mezunu ücretli özel eğitim öğretmeni sayısı, lisans mezunu özel eğitim öğretmeni sayısına göre daha azdır. Kocaeli’nde özel eğitim öğretmeni olarak görev yapan 1.027 ücretli öğretmenin 261’i eğitim fakültesi mezunu, 620’si lisans mezunudur. Tekirdağ’da görev yapan 592 ücretli özel eğitim öğretmeninin 183’ü eğitim fakültesi, 288’i lisans mezunudur. Yozgat’ta görev yapan 341 ücretli özel eğitim öğretmeninin 44’ü eğitim fakültesi, 289’u lisans mezunudur.
Lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı bazı illerde eğitim fakültesi mezunlarını geçti.
Bazı illerimizde lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı eğitim fakültesi mezunu ücretli öğretmenlerin sayısından fazladır. Ankara’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 1.364’ü eğitim fakültesi mezunu, 2.109’u lisans mezunu, 187’si ön lisans mezunudur. Bolu’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 85’i eğitim fakültesi mezunu 149’u lisans mezunu, 19’u ön lisans mezunudur. Çanakkale’de görev yapan ücretli öğretmenlerin 158’i eğitim fakültesi mezunu, 268’i lisans mezunu 37’si ön lisans mezunudur. Giresun’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 125’i eğitim fakültesi mezunu, 193’ü lisans mezunu, 39’u ön lisans mezunudur. İstanbul’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 5 bin 381’i eğitim fakültesi mezunu, 11 bin 334’ü lisans mezunu, 3 bin 42’si ön lisans mezunudur. Kocaeli’nde görev yapan ücretli öğretmenlerin 729’u eğitim fakültesi mezunu, 1.346’sı lisans mezunu, 225’i ön lisans mezunudur. Tekirdağ’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 476’sı eğitim fakültesi mezunu, 685’i lisans mezunu, 224’ü ön lisans mezunudur.
Norm kadro ihtiyacı 75 ilde 100 bin 541.
İl Valiliklerinden norm kadro ihtiyacını da talep ettik. 74 ilden norm kadro sayıları elimize ulaşırken, norm kadro sayısını göndermeyen iller; Antalya, Şırnak, Bursa, Erzincan, Karaman ve Muş’tur. 75 il valiliğinden gelen verilere göre ülkemizde norm kadro açığı 100 bin 541 olarak tespit edilmiştir.
Ücretli öğretmen görevlendirmesine rağmen norm kadro ihtiyacı kapatılamayan illerimiz var.
Ancak şunu da belirtelim ki, ücretli öğretmen görevlendirmesine rağmen norm kadro açığının kapatılamadığını görüyoruz. Ücretli öğretmen sayısı norm kadro ihtiyacının 14 bin 405 altında kalmaktadır. Tespitlerimize göre İstanbul’da norm kadro ihtiyacı 19 bin 846 iken, ücretli öğretmen sayısı 19 bin 757’dir. İzmir’de norm kadro ihtiyacı 3 bin 358 iken ücretli öğretmen sayısı 3 bin 275’tir. Bilecik’te norm kadro ihtiyacı 1.077 iken, ücretli öğretmen sayısı 230’dur. Kocaeli’nde norm kadro açığı 2 bin 614 iken ücretli öğretmen sayısı 2 bin 300’dür. Konya’da norm kadro açığı 1.912 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.200’dür. Van’da norm kadro açığı 1.993 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.763’tür. Şanlıurfa’da norm kadro açığı 7 bin 851 iken, ücretli öğretmen sayısı 5 bin 283’tür. Mardin’de norm kadro açığı 2 bin 349 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.736’dır. Gaziantep’te norm kadro ihtiyacı 5 bin 566 iken, ücretli öğretmen sayısı 3 bin 714’tür.
Bazı illerde norm kadro ihtiyacından fazla ücretli öğretmen görevlendirmesi yapılıyor.
Ancak şunu da belirtmek gerekir ki, bazı illerimizde norm kadro ihtiyacından fazla ücretli öğretmen görevlendirmesi yapılmaktadır. Afyonkarahisar’da norm kadro ihtiyacı 509 iken, görevlendirilen ücretli öğretmen sayısı 840’tır. Batman’da norm kadro ihtiyacı 835 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.159’dur. Diyarbakır’da norm kadro ihtiyacı 1.868 iken, ücretli öğretmen sayısı 2 bin 119’dur. Kütahya’da norm kadro ihtiyacı 445 iken, ücretli öğretmen sayısı 514’tür. Trabzon’da norm kadro ihtiyacı 681 iken, ücretli öğretmen sayısı 692’dir. Bu durum, farklı nedenlerle uzun süreli izinde olan öğretmen sayısının fazla olmasından kaynaklanmaktadır.
Bazı branşlar itibariyle ücretli öğretmen sayısının norm kadro ihtiyacını karşılamadığı görülmektedir. Özel eğitim öğretmenliğinde norm kadro ihtiyacı 25 bin 847 iken, ücretli öğretmen sayısı 23 bin 778’dir. Branş öğretmenliğinde norm kadro ihtiyacı 50 bin 219 iken, ücretli öğretmen sayısı 30 bin 356’dır.
2025 yılında en az ücretli öğretmen görevlendirmesi kadar atama yapılmalıdır.
Araştırmamıza yönelik açıklama yapan Türk Eğitim Sen Genel Başkanı Talip Geylan, 78 ilden bilgi akışı sağlanmasına rağmen ücretli öğretmen sayısının 86 bini, norm kadro açığının ise 75 ilde 100 bini geçtiğini söyleyerek, Milli Eğitim Bakanlığı’nın ivedi tedbir almasını istedi. Ücretli öğretmen görevlendirmesinin adeta asal istihdam haline geldiğini belirten Geylan, bunun sakıncalarına dikkat çekti. Geylan, “Ücretli öğretmenlerimiz girdikleri ders saati üzerinden ücret alır, hafta sonu ve tatillerde ücret alamaz, hastalandığı için derse girmediğinde ders ücreti alamaz, büyük bir çoğunluğunun aylık geliri asgari ücretin ancak yarısına eşittir, kadrolu öğretmenlerin sahip olduğu hiçbir haktan yararlanamaz, SGK’ları eksik yatar. Tüm olumsuzlukları bir arada barındıran bu uygulamanın hastalanan, doğum iznine ayrılan ya da askere giden öğretmenlerin yerine pansuman tedbir olarak uygulanması gerekirken, bugün neredeyse asal istihdam haline gelmesi çok sakıncalıdır. Ön lisans mezunları bile ücretli öğretmenlik yapabilirken, bu durum eğitimde hedeflenen başarıya sekte vurmakta, verimi, kaliteyi olumsuz yönde etkilemektedir.
Şayet bu uygulamanın olumsuz sonuçlarının bir an önce önüne geçmek istiyorsak, modern kölelik olan ücretli öğretmen görevlendirmesi tamamen tedavülden kaldırılmalıdır. Yapılması gereken eğitimde tasarruf yapılamayacağı gerçeğinden hareketle, ücretli öğretmen görevlendirmesine ihtiyaç kalmayacak sayıda kadrolu öğretmen ataması yapmaktır.Milli Eğitim Bakanlığı, 2025 yılında en az ücretli öğretmen görevlendirmesi kadar atama yapsın ki, hem ücretli öğretmen görevlendirmesine ihtiyaç kalmasın, hem de öğretmen açığı bir nebze de olsa giderilsin. Milli Eğitim Bakanlığı şayet olağanüstü haller için bir tedbir arıyorsa, bu noktada vekil öğretmenlik uygulamasından faydalanabilir. 657 sayılı DMK’nın 86’ıncı maddesi ‘Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir’ şeklindedir. Dolayısıyla zorunlu hallerde ücretli öğretmenlik yerine; bu hüküm uygulamaya konulmalıdır. Her zaman ifade ettiğimiz gibi; Türk Yüzyılı eğitimle inşa edilecektir. Bu itibarla eğitim hayatımızın ihtiyaçlarının giderilmesi konusunda hiçbir tedbirden imtina edilmemelidir. Bu ihtiyaçların başında da öğretmen açığını gidermek gelmektedir. Çünkü öğretmen eğitimin asli unsuru ve taşıyıcı kolonudur.”
2024-2025 YILI ÜCRETLİ GÖREVLENDİRİLEN ÖĞRETMEN RAKAMLARI İÇİN TIKLAYINIZ