Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından “StratcomPublic Forum” kapsamında düzenlenen “Daha Adil Bir Dünya Mümkün” başlıklı panel, Polonya’nın başkenti Varşova’da gerçekleştirildi.
Panele çok sayıda akademisyen, gazeteci, sivil toplum kuruluşu temsilcisi ve bürokrat katılım sağladı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un video mesaj gönderdiği panelin açılış konuşmasını Türkiye’nin Varşova Büyükelçisi Rauf Alp Denktaş yaptı.
Denktaş konuşmasında, son beş yılda Kovid-19 pandemisi, yükselen popülizm ve artan ırkçılığın yanı sıra gelişmekte olan ülkelerin içinde bulunduğu borç sarmalına ek olarak Ukrayna ve Gazze’nin işgali gibi uluslararası hukuku ihlal eden gelişmelere tanıklık edildiğini belirtti.
Bu süreçte BM, DTÖ ve diğer küresel örgütlerin bu sınamalara cevap vermekte yetersiz kaldığını ve çok taraflılığın güç kaybettiğini ifade eden Denktaş, uluslararası sistemin hem sorumlulukları hem de yapıları bakımından reform ihtiyacının açık olduğunu vurguladı.
Panelde konuşan Doğu Araştırmaları Merkezi Türkiye uzmanı Adam Michalski, BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) rolüne ve reform ihtiyacına değinerek, beş daimi üyenin veto hakkı nedeniyle BM’nin krizlerin çözümünde etkisiz kalabildiğini söyledi.
Daha adil bir dünya için BM’nin yapısının değiştirilmesi gerektiğini savunan Michalski, bölgesel aktörlere daha fazla söz hakkı tanınması gerektiğini vurguladı.
Michalski, Türkiye, Polonya ve diğer bölgesel güçlerin küresel sistemde daha bağımsız ve otonom bir dış politika yürütmesinin önemine dikkat çekti.
“Türkiye’nin Suriye’de Üstlendiği Rolü, Polonya Ukrayna’da Üstlenmeli”
Defence 24 Uluslararası İş Birliği Başkanı Alexander Olenski ise Türkiye’nin Suriye, Ukrayna, Kafkasya ve Afrika’da diplomasi ve insani yardımlarıyla önemli bir denge unsuru olduğunu belirtti.
BM Güvenlik Konseyi’nin mevcut yapısının günümüz dünyasını yansıtmadığını ve reform gerektiğini ifade eden Olenski, Türkiye’nin askerî, ekonomik ve diplomatik gücünün gelişmekte olan ülkeler için model teşkil ettiğini kaydetti.
Türkiye-Polonya iş birliğinin önemine işaret eden Olenski, Polonya’nın Ukrayna’nın yeniden inşasında rol alması gerektiğini dile getirdi.
Olenski, “Türkiye’nin Afrika’da bölgesel güç olarak üstlendiği sorumluluk gibi, Polonya’nın da Ukrayna’da benzer bir strateji izlemesi gerekmektedir.” dedi.
Olenski ayrıca, adil bir dünyanın mümkün olduğunu ancak bunun için bölgesel iş birliklerinin güçlendirilmesine ek olarak BM reformu ve uluslararası hukukun etkili bir şekilde uygulanması gerektiğini sözlerine ekledi.
“Türkiye, adaletli bir dünya düzeni için somut adımlar atıyor”
Gaziantep Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Recep Şehitoğlu ise adalet, eşitlik ve kapsayıcılık sağlanmadan küresel barışın mümkün olmadığını belirterek, BM Güvenlik Konseyi’nin yapısal sorunlarının (veto hakkı, temsilde adaletsizlik) dünyadaki krizleri çözümsüz bıraktığını ifade etti.
Gelişmiş ülkelerin güçlerini korurken zayıf ve gelişmekte olan ülkelere karşı adaletsiz bir sistemin devam ettiğine dikkat çeken Şehitoğlu, BM’nin reforme edilmesi ve daha demokratik hâle gelmesi gerektiğinin altını çizdi.
Daha adil bir dünya için gelişmekte olan ülkelerin güçlendirilmesi, küresel ekonomik adaletin sağlanması, insani yardım faaliyetlerinin artırılması ve savaşların sonlandırılması gerektiğini kaydeden Şehitoğlu, Türkiye’nin özellikle Suriye konusundaki tutumuyla örnek teşkil ettiğini ifade etti.
Türkiye’nin adaletli bir dünya düzeni için söylemden öteye geçerek somut adımlar atmaya devam ettiğini vurguladı.
Panel programının sona ermesinin ardından katılımcılar, Ressam Devrim Erbil’in yaşamı ve sanat hayatının anlatıldığı belgesel gösterimine katıldı.
Panel öncesinde de uluslararası sistemdeki mevcut krizler hakkında alanlarında uzman akademisyenlerin katılımıyla bir yuvarlak masa toplantısı düzenlendi. Toplantıda, küresel eşitsizliklerin ve sorunların nedenleri üzerine tespitlerde bulunularak çözüm önerileri tartışmaya açıldı.