İşte tüm gerçekler;
Yapılan haberlere göre; sözde uzmanlar ve sözde anlı şanlı birçok haber sitesi 2025 yılında emekli olacak memurlar, 2024 yılında emekli olan memurlara göre; daha az emekli maaşı ve emekli ikramiyesi alacaklarına dair aşağıdaki iki mesajı vermektedir.
1-2025 yılında, azalacak olan emekli aylığı bağlama oranı nedeniyle emekli aylıklarının ve emekli ikramiyesinin düşeceği bu nedenle 2024 yılında emekli olunması gerektiği mesajı verilmektedir.
2-2025 yılında, enflasyon oranlarının düşeceği ve buna bağlı olarak emekli aylıklarının ve emekli ikramiyesinin düşeceği bu nedenle 20024 yılında emekli olunması gerektiği mesajı verilmektedir.
Bu sözde haberlerde ve sözde uzman görüşlerinde;
1-2025 yılında emekli aylığı bağlama oranı azalacağından emekli aylığının ve emekli ikramiyesinin azalacağı iddia edilmektedir.
2-2025 yılında enflasyon düşeceğinden emekli aylığının ve emekli ikramiyesinin azalacağı iddia edilmektedir.
Peki, bunlar doğru mudur?
En kısa cevap ileri sürülen iki iddia da İşçiler için geçerlidir. Memurlar için bu durum söz konusu degildir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Sigortalı sayılanlar” başlıklı 4. maddesindeki; “MADDE 4- Bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından;
a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar,
b) Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan ise;
1) Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar,
2) Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar,
3) Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları,
4) Tarımsal faaliyette bulunanlar,
c) Kamu idarelerinde;
1) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olmayanlardan, kadro ve pozisyonlarda sürekli olarak çalışıp ilgili kanunlarında (a) bendi kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülmemiş olanlar,
2) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi olmayanlardan, sözleşmeli olarak çalışıp ilgili kanunlarında (a) bendi kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülmemiş olanlar ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 86 ncı maddesi uyarınca açıktan vekil atananlar,
sigortalı sayılırlar.” hükümlerine göre Memurlar Kanununun “Sigortalı sayılanlar” başlıklı 4. Maddesi (C) bendine tabidir.
Yine aynı kanunun “Yaşlılık aylığının hesaplanması” başlıklı 29. maddesindeki; “MADDE 29- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile aynı fıkranın (c) bendine göre bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığı, aşağıdaki hükümlere göre belirlenecek ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucunda bulunan tutardır.
Ortalama aylık kazanç, sigortalının her yıla ait prime esas kazancının, kazancın ait olduğu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, itibarî hizmet süresi ile fiilî hizmet süresi zammı hariç toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın otuz katıdır.
Aylık bağlama oranı, sigortalının malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için %2 olarak uygulanır. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınır. Ancak aylık bağlama oranı %90'ı geçemez.
28 inci maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarına göre aylığa hak kazanan sigortalılar için hesaplanacak aylık bağlama oranı, prim ödeme gün sayısı 9000 günden az olanlar için çalışma gücü kayıp oranının 9000 gün prim ödeme gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunan rakamın % 60'a bölünmesi suretiyle hesaplanan gün sayısına göre, %50'yi geçmemek üzere üçüncü fıkra uyarınca tespit edilen orandır. Prim ödeme gün sayısı 9000 günden fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısına göre aylık bağlama oranı belirlenir. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için bu fıkrada geçen 9000 prim gün sayısı 7200 gün, %50 oranı da %40 olarak uygulanır.
Yukarıdaki şekilde hesaplanan aylığın başlangıç tarihinin yılın ilk altı aylık dönemine rastlaması halinde 55 inci maddenin ikinci fıkrasına göre Ocak ödeme dönemi için gelir ve aylıklara uygulanan artış oranı kadar artırılarak, yılın ikinci altı aylık dönemine rastlaması halinde ise öncelikle Ocak ödeme dönemi, daha sonra Temmuz ödeme dönemi için gelir ve aylıklara uygulanan artış oranları kadar artırılarak, sigortalının aylık başlangıç tarihindeki aylığı hesaplanır.” hükümlerine göre emekli aylığa hesaplanır.
Fakat 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile aynı fıkranın (c) bendine (memurlar) göre bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
16.6.2006 sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanlarda bu hesaplamaya dahildir.
16.6.2006 tarihinden önce memur olanlar eski Emekli Sandığı Kanununa tabidir.
Özellikle yapılan manipülatif haberler hakkında konuyu aşağıdaki sorumuzla inceleyelim;
2025 YILINDA EMEKLİ AYLIĞI BAĞLAMA ORANI İLE 2025 YILINDA ENFLASYON DÜŞECEĞİNDEN EMEKLİ AYLIĞI ve EMEKLİ İKRAMİYESİ, 2024 YILINDA EMEKLİ OLANLARA GÖRE AZALACAK MIDIR?
Memurlar için; Emekli (yaşlılık) aylığı hesaplamasının ve aylık bağlama oranın belirlenmesinin yasal dayanakları; 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunlarının ilgili maddeleridir. Yaptığımız incelemede bu Kanunların ilgili maddelerinde son yıllarda her hangi bir değişiklik olmamıştır.
Ayrıca yaptığımız detaylı incelemede 27 Temmuz'da TBMM'de görüşülmesi biten ve Cumhurbaşkanlığınca 2 Ağustos 2024 tarihli 32620 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7524 sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda da; emekli (yaşlılık) aylığı hesaplamasının, emekli aylığı bağlama oranın belirlenmesini ve emekli ikramiyesinin hesaplamasını içeren bir hüküm ve değişiklik bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, emekli (yaşlılık) aylığı hesaplamasında, emekli aylığı bağlama oranın belirlenmesinde ve emekli ikramiyesinin hesaplanmasında; 2023 yılında ve 2024 yılında ne yapılıyorsa 2025 yılında da aynı işlemler yapılacaktır.
Dolayısıyla 2024 yılı ile 2025 yılında emekli olanlar açısından hem emekli aylığı hemde emekli ikramiyesi açısından değişen memur maaş katsayısı haricinde aralarında herhangi bir fark bulunmayacaktır.
2025 yılı memur maaş katsayısı artacağından dolayı 2025 Ocak ayında emekli olacak memurun hem emekli maaşı hemde emekli ikramiyesi 2024 yılında emekli olandan TL bazında fazla olacaktır.
2025 yılında emekli aylığı bağlama oranın azalacağından dolayı emekli aylıkların düşeceği iddia edilen sözde haberlerde bir mevzuat değişikliğinden bahsedilmemekte, herhangi bir mevzuata ve yasal bir dayanağa atıfta bulunulmamaktadır.
Sözde haberlerde; “Emekli aylığı bağlama oranı her yıl değişiyor” denilsede emekli aylığı bağlama oranının hesaplanması her yıl değişmemektedir.
Emekli aylığı bağlama oranının hesaplanması yukarıda bahsedilen Kanunların ilgili maddelerinde yazar ve bu hesabın değişmesi için TBMM’de Kanun değişikliği gerekmektedir.
Sadece değişen husus yılda iki defa Ocak ve Temmuz ayında olmak üzere maaş katsayısıdır. Emekli ikramiyesi ve emekli maaşı da bu memur maaş katsayısına göre belirlenir.
Bu nedenle memurlar genellikle Temmuz yerine yeni yılın Ocak ayından sonra emekli olurlar.
Memur maaş katsayısı da toplu sözleşme ve enflasyon oranlarına göre belirlenmektedir.
Memurlar Ocakta Ne Kadar Zam Alacak?
Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında ortaya çıkacak enflasyonlar yılın ilk yarısı için yani Ocak ayında verilecek zammı belirlemek için kullanılmaktadır.
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında ortaya çıkacak enflasyonlar yılın ikinci yarısı için yani Temmuz ayında verilecek zammı belirlemek için kullanılmaktadır.
2024-2025'teki memur maaşları ile ilgili Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı'na göre; 2024'ün ilk 6 ayında % 15 2024 Ocak ayında alındı. İkinci 6 ayında % 10 2024 Temmuz ayında alındı
2025'in ilk 6 ayında % 6 2025 Ocak ayında alınacak.
2025'in ikinci 6 ayında % 5 zam 2025 Temmuz ayında alınacak.
2025 OCAK AYI ZAMMI HANGİ KRİTERLERE GÖRE BELİRLENECEK?
1- Memur maaşları toplu sözleşmeye göre; 2025'in ilk 6 ayında % 6 zamlı olacaktır.
2- 2024 yılının ikinci 6 ayında verilen % 10 2024 Temmuz ayı zam oranı enflasyonun altında kalırsa, enflasyon farkı da maaşa zam olarak yansıtılacaktır.
3- Bazı zamanlarda refah payı altında ayrıca bir zam verilmektedir.
TÜİK, 2024 yılı ikinci yarısı için aylık bazdaki enflasyonları;
Temmuz % 3,23,
Ağustos % 2,47,
Eylül % 2,97
Ekim ?
Kasım ?
Aralık ?
Dolayısıyla 3 aylık enflasyon % 8,92 oldu.
Böylece, Temmuz, Ağustos, Eylül ayı enflasyonuna göre, Memurların 2024 Temmuz ayında aldığı % 10'luk toplu sözleşme zammı 3 ayda erimiş oldu.
Memurun toplu sözleşmeye 2024 Temmuz ayında aldığı % 10'luk zammın % 8,92 kısmı gitmiştir. Ekim, Kasım ve Aralık aylarında % 10'luk zamdan kalan % 1,08 lik kısımda eriyecek ve tahminen en az bir % 4'lük artış meydana gelecektir.
Buna göre; 2025 Ocak ayında toplu sözleşmeye göre memura verilecek %6 zammın üstüne % 4'lük artış yani enflasyon farkı da eklenerek 2025 yılının ilk yarısı için yapılacak maaş artışı belirlenecektir.
Tahmini olarak memurlarının 20025 Ocak maaş artışı muhtemelen %10 civarında olacaktır.
Yani yapılan manipülatif haberlerde sözü edilen 2025 yılında emekli ikramiyesi ve emekli maaşı azalacak 2024 yılında emekli olmalısınız mesajları koca bir yalandır.
Şu an emekli olursanız ki bu öğretmenler için geçerli bir husus değildir.
Çünkü öğretmenlerin belli şartlar haricinde emekli olma takvim süreci bitmiştir.
Ama diğer memurlar için bir öneride bulunacak olursak; genellikle memurlar, Temmuz ayında emekli olmayıp yeni yılın Ocak ayında artacak olan memur maaş katsayısını bekleyerek yeni yılın Ocak ayından sonra emekli olmaktadırlar.
Ama şu an faizlerin yüksek olması nedeniyle şimdi emekli olayım, emekli ikramiyemle dolar, faiz, altın vb emtialara yatırım yaparım yeni yılın Ocak ayına kadar daha çok kazanırım, yeni yılın Ocak ayından sonra emekli olursam emekli ikramiyem o kadar artmayabilir diyebilirsiniz.
Takdir sizin
Ahmet KANDEMİR
İşçiler için "2025 Yılında Emekli Olacak İşçiler, 2024 Yılında Emekli Olan İşçilere Göre; Daha Az Maaş Ve İkramiye Mi? Alacaklar?" haberimizi okuyunuz.
