TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Doğan, G20 Araştırma ve İnovasyon Bakanlar Toplantısında Türkiye’nin bilim, teknoloji ve inovasyon alanındaki çalışmalarını uluslararası düzeyde bir kez daha vurguladı.
TÜBİTAK Başkan Yardımcısı İsmail Doğan, 19 Eylül 2024 tarihinde Brezilya’nın Manaus şehrinde düzenlenen G20 Araştırma ve İnovasyon Bakanlar Toplantısına Türkiye'yi temsilen katıldı. Toplantıda, küresel zorluklarla mücadelede inovasyonun rolü, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine (SDG) ulaşmada açık bilim ve teknolojinin önemi gibi kritik konular masaya yatırıldı. İsmail Doğan, üç farklı oturumda Türkiye’nin bilim ve teknoloji politikalarını ve küresel iş birliğine olan katkılarını dile getiren önemli konuşmalar gerçekleştirdi, Türkiye’nin bilim, teknoloji ve inovasyon alanındaki çalışmalarını uluslararası düzeyde bir kez daha vurguladı. Toplantı, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine (SDG) ulaşma ve küresel zorluklara çözüm bulma amacıyla, bilimsel araştırmaların ve inovasyonun merkezi rolünü vurguladı. Doğan, Türkiye’nin bu küresel iş birliği çerçevesinde oynayacağı aktif rolü ve sunduğu katkıları detaylı bir şekilde ele aldı.
Birinci Oturum: Küresel Zorluklar ve Açık Bilim
İsmail Doğan, ilk oturumda küresel zorlukların çok yönlü ve karmaşık olduğunu, bu sorunların tek bir ülke ya da bölge tarafından çözülemeyeceğini vurguladı. Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmada bilimsel araştırmaların ve yeni teknolojilerin önemine dikkat çeken Doğan, açık bilimin bu süreçte oynadığı kritik rolü belirtti. Türkiye’nin G20 bünyesinde açık inovasyon ve bilim iş birliğini desteklemeye devam edeceğini belirterek, bilimsel ilerlemelerin dünya çapında paylaşılmasının önemine değindi.
İklim Değişikliği ve Yenilenebilir Enerji Çözümleri
Toplantıda iklim değişikliğinin aciliyetine dikkat çeken Doğan, Türkiye’nin yenilenebilir enerji sektöründeki araştırma ve inovasyon çalışmaları hakkında önemli bilgiler paylaştı. Türkiye'nin zengin güneş ve rüzgar kaynakları ile bu alanda önemli adımlar attığını belirten Doğan, bu yatırımların sadece iklim değişikliğiyle mücadeleye değil, aynı zamanda Türkiye’nin yeşil enerji inovasyonunda bölgesel bir oyuncu olmasına da katkı sağladığını ifade etti. G20’nin Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ile yürüttüğü iş birliğinin, ülkelerin temiz ve sürdürülebilir enerji sistemlerine geçişine katkı sağlayacağını vurguladı.
Biyoçeşitliliğin Korunması ve Ekosistemlerin Önemi
İklim değişikliğiyle mücadelenin yanı sıra, biyolojik çeşitliliğin korunmasının da önemine değinen Doğan, G20’nin Belmont Forum ile iş birliğinin bu alandaki küresel araştırmaları desteklediğini belirtti. Türkiye'nin özellikle Akdeniz Havzası'nda iklim değişikliğine karşı savunmasız olduğunu ifade eden Doğan, bu doğrultuda biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik çabaların hayati önemde olduğunu söyledi.
Kapsayıcılık ve Çeşitlilik: Bilimde ve İnovasyonda Adalet
Doğan, küresel bilim ve inovasyon çabalarının yalnızca teknolojik ilerleme ile sınırlı kalmaması gerektiğini, aynı zamanda çeşitliliği ve kapsayıcılığı da göz önünde bulundurması gerektiğini belirtti. Bilimsel araştırmaların her kesimden insanı kapsaması gerektiğini vurgulayan Doğan, G20’nin kapsayıcılık ve çeşitlilik konusundaki girişimlerini Türkiye’nin de desteklediğini ifade etti. “Kültürel farklılıkları benimsemek ve ayrımcılıkla mücadele etmek, küresel bilim topluluğunu güçlendirecek ve SDG’lere ulaşmada herkesin rol oynamasını sağlayacaktır,” dedi.
İkinci Oturum: Bakanlar Bildirisi - İklim Değişikliğiyle Mücadelede Açık İnovasyonun Rolü
Toplantının ikinci oturumunda İsmail Doğan, G20 Bakanlar Deklarasyonu’na ilişkin Türkiye’nin görüşlerini dile getirdi. Özellikle iklim değişikliği, yoksullukla mücadele ve küresel sağlık gibi acil konularda uluslararası iş birliğinin zorunlu olduğuna dikkat çekti. Açık inovasyonun bu sorunlara çözüm bulma sürecini hızlandıracağına değinen Doğan, bilim ve teknolojinin sınır tanımadan paylaşılması gerektiğini belirtti.
Doğan ayrıca, Bakanlar Deklarasyonuna dahil edilen "Çeşitlilik, Eşitlik, Kapsayıcılık ve Erişilebilirlik" temalarını desteklediklerini ifade etti. Bilimsel araştırmaların, çeşitlilik ve kapsayıcılık ilkeleri doğrultusunda ilerlemesinin, daha yaratıcı ve etkili çözümler üreteceğini vurguladı. Türkiye'nin bu ilkeleri G20 platformunda da savunmaya devam edeceğini ekledi.
Üçüncü Oturum: Geleceğe Bakış
Toplantının son oturumunda Doğan, bilim ve teknolojinin küresel riskleri azaltmada oynadığı rolün altını çizdi. G20’nin, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada bilimsel iş birliklerini güçlendiren adımlar attığını ifade etti. Doğan, Türkiye'nin de bu iş birliği çerçevesinde enerji, sağlık, ormanlaşma ve karbon azaltma gibi kritik alanlarda önemli projeler yürüttüğünü belirtti. Toplantının sonuç bildirisinde belirtilen eylem planlarını hayata geçirmek için Türkiye’nin ulusal ve uluslararası düzeyde gerekli adımları atacağını duyurdu.
Bilim Diplomasisi
Toplantı kapsamında İsmail Doğan, bilim diplomasisi çerçevesinde Afrika Birliği Eğitim, Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Birimi (ESTI) Heyeti ve Endonezya Ulusal Araştırma ve Yenilik Ajansı (BRIN) Başkanı ile de önemli görüşmeler gerçekleştirdi. Görüştüğü isimler arasında Prof. Mohammed Belhocine (ESTI Komiseri), Prof. Saidou Madougou (Afrika Birliği), Salaheddine Tiar (ESTI Komiseri Sekreteri) ve Dr. Laksana Tri Handoko (BRIN Başkanı) yer aldı. Bu görüşmelerde Türkiye’nin bilimsel ve teknolojik iş birliği olanakları değerlendirilirken, özellikle iklim değişikliği ve yenilenebilir enerji konularında ortak projeler geliştirme hedefi vurgulandı.
İsmail Doğan’ın katılımıyla Türkiye, G20 Araştırma ve İnovasyon Bakanlar Toplantısında bilim, teknoloji ve inovasyon alanında aktif bir rol oynamaya devam ettiğini gösterdi. Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada bilimsel iş birliği ve açık inovasyona verdiği önem bir kez daha gözler önüne serildi