Deprem bölgesinde 11 ildeki 18 üniversite 2024 yılında 11.734 ulusal ve uluslararası yayın yaptı. Üniversitelerin yayın sayısı Türkiye ortalamasının üzerinde oldu
Bölgedeki üniversiteler ekonomiden tarıma, sağlıktan turizme pek çok alandaki bilimsel ve sosyal sorumluluk projeleriyle dikkat çekiyor
6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen üniversiteler yürüttükleri çalışmalarla tüm ülkeye örnek olmaya devam ediyor. “Yüzyılın felaketi” olarak nitelendirilen depremlerin ardından eğitim öğretime kesintisiz devam eden üniversiteler bilimsel üretkenlikleri ve sosyal sorumluluk projeleriyle dikkat çekiyor.
Deprem bölgesinde 11 ildeki 18 devlet ve vakıf üniversitesi 2024 yılında 11.734 ulusal ve uluslararası yayın yaptı. Türkiye genelinde 208 üniversitenin, 2024’te ortalama yayın sayısı 566 olurken deprem bölgesindeki üniversitelerin yayın sayısı Türkiye ortalamasının üzerinde oldu. Bölgedeki 18 üniversitenin ortalama yayın sayısı 651 olarak gerçekleşti.
Deprem bölgesindeki üniversitelerde toplam 402.121 öğrenci öğrenim görürken, toplam 16.200 öğretim elemanı görev yapıyor. 18 üniversitede toplam 18.263 uluslararası öğrenci bulunuyor. Söz konusu üniversitelerde toplam 7.129 öğrenci doktora öğrenimine devam ediyor.
Farklı alanlardaki önemli projeleriyle dikkat çekiyorlar
Deprem bölgesinde yer alan üniversiteler bilimsel, teknolojik, sağlık ya da yapay zekâ gibi birçok alanda geliştirdikleri proje, faydalı model veya patent çalışmalarıyla dikkat çekiyor.
2024 yılında, 746 ulusal ve uluslararası yayını bulunan İnönü Üniversitesi ,“Robot Destekli Çerçevesiz Stereotaktik Beyin Biyopsi Sistemi” buluşu patentine sahip oldu.Fırat Üniversitesiylebirlikte geliştirilen bu sistemde, kafa sabitleyiciyle ameliyat masasına sabitlenen hastadan sırayla Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) ve Manyetik Rezonans Anjiografi (MRA) çekimleri alınıyor ve hasta direkt ameliyathaneye sevk edilerek robotik biyopsisi yapılabiliyor.
İnönü Üniversitesinde, “Malatya içme suyu kaynağının 6 Şubat depremi sonrası taşkın ve heyelan analizinin yapılması” çalışmasına ek olarak “Malatya İlinde Deprem Sonrasında Solunabilir Havadaki Asbest ve Toz Konsantrasyonunun İncelenmesi” projeleri toplum yararına yönelik somut çıktılar olarak örnek teşkil ediyor.
Çukurova Üniversitesi 2024’te toplam 1.047 yayına imza attı. Üniversitenin, görüntü iyileştirme, bulanıklık, düşük ışık, gürültü gibi sorunların çözülmesi için geliştirdiği ve otonom araçlardan nesne tespitine kadar pek çok alanda önem taşıyan yapay zekâ alanındaki projesi “Seri Çekim Görüntülerinin Görüntü İyileştirmesinde ve Restorasyonunda Difüzyon Olasılıksal Modellerin Kullanımı” yöntemiyle, hareket bulanıklığı giderme, gürültü azaltma gibi işlemler daha başarılı şekilde gerçekleştirilecek ve mevcut yöntemlere kıyasla üstün sonuçlar elde edilecek.
Aynı zamanda, 6 Şubat depreminin ardından Çukurova Üniversitesi bünyesinde kurulan “Çocuk İyilik Merkezi’nde” Türkiye’nin her yerinden depremzede çocuklara yönelik, ağırlıklı olarak travma, yas, uzuv kaybı konularda ruhsal destek ve tedavi çalışmaları yürütülüyor. Ücretsiz olarak psikolojik ve fiziksel tedavi sağlanan çocukların eğitimlerine destek olmak amacıyla da burs imkânı veriliyor.
2024 yılında yayımlanmış makale sayısı 1.342 olan Dicle Üniversitesi , sağlık alanında, özellikle tıbbi tanı ve tedavi süreçlerine yönelik bir buluş olan “Manyetik Nanoparçacıklara Tutturulmuş Ajanlarla Tüberkülozun Hızlı ve Kolay Tanısı” çalışmasının patentine sahip.
Fırat Üniversitesindeyayımlanan makale sayısı 1.075. Üniversite, enerjili hat ile toprak arasında izolasyonu sağlama ve hattın mekanik yüklerini taşıma görevlerini üstlenen, yüksek gerilim izolatörleri için izolatör yüzey kirliliğini tanımlayan kirlenme tespit sistemiyle ilgili olan “Yüksek Gerilim İzolatörlerinde Rüzgâr Etkisini Dikkate Alan Yapay Zekâ Tabanlı Düzensiz Dağılımlı Kirlenme Tespit Sistemi” çalışmasıyla dikkat çekiyor. Üniversite, doğal afetler sonrası durum değerlendirmesi ve hasar tespiti için geliştirilen “Otonom İnsansız Hava Aracı ile Alınan Görüntülerden Afet Sonrası Durum Değerlendirmesi ve Raporlama İçin Yapay Zekâ Destekli Yeni Bir Yaklaşım” projesiyle de öne çıkıyor. Bu projede, afet sonrası bölgenin otonom İHA’lar ile havadan görüntülenmesi, toplanan görsellerin derin öğrenme teknikleri ile analiz edilmesi ve gerçek zamanlı hasar tespit raporları oluşturulması hedefleniyor.
Adıyaman Üniversitesinde2024 yılında ulusal ve uluslararası alanda 514, Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesindeise 470, Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesinde309, Sanko Üniversitesinde ise 35 yayın yapıldı.
Son bir yılda endeksli dergi ve kitaplarda 813 yayını bulunan Gaziantep Üniversitesi, 24 olumlu sonuçlanan patent ile en yüksek patent sayısına sahip 10’uncu üniversite konumunda. Üniversitenin akademisyenleri, besleyici özelliği yüksek olan tarhanayı fonksiyonelliğini ve dayanıklılığını artırarak, deprem çantalarına uygun hale getirerek “Süper Tarhana”yı geliştirdi.
Harran Üniversitesinin1.050 ulusal ve uluslararası yayını bulunuyor. Aynı zamanda üniversite bünyesinde yer alan “Harran Üniversitesi Yüksek Başarımlı Hesaplama Merkezi” yeniden açılarak üniversitelerin ve özel sektörün bilimsel araştırmalarında ve Ar-Ge faaliyetlerinde ileri hesaplamalar yapabilmeleri için gerekli altyapıyı sağlamaya devam ediyor.
Üniversite bünyesinde “Deprem Bölgesi Üniversiteleri Özel Çağrısı-BİNBİRÇABA” projesi kapsamında, “Deprem Bölgesinde Bina Yıkım ve Enkaz Kaldırma Kaynaklı Solunabilir Partikül Madde Kimyasal Bileşiminin ve Sağlık Etkisinin Belirlenmesi” konulu çalışma, farklı üniversitelerin de ortaklığı ile yürütülüyor.
Hasan Kalyoncu Üniversitesiise 2024’te 335 yayına imza attı. Üniversite, yapay zekâ desteğiyle geliştirdiği “Topraklama Sisteminin Direncini Kapasitif Prob Kullanarak Ölçmeye Yarayan Sistem ve Kullanım Yöntemi” çalışmasıyla da uluslararası patent aldı.
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesinin son bir yıldaki yayın sayısı 860 oldu. Üniversitede, “Virüslerin Temasla Yüze Bulaşmasını Engelleyen Cihaz” çalışmasıyla; insan sağlığını olumsuz etkileyen virüslerin bulaşmasını engellemek için ellerin veya diğer nesnelerin yüze yaklaşması halinde kullanıcıya sesli uyarı veren ve kulaklıkla telefon kullanımını sağlayan ürün çalışması ön plana çıkıyor.
Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesinde2024 yılında 77 araştırma-makale yayını yapıldı. “Güneş Enerjisi Santrallerinde Çok Sınıflı Fotovoltaik Panel Arızalarının Termografik Görüntüleme ve Yapay Zekâ ile Otomatik Tespiti” başlıklı proje kapsamında, yapay zekâ öncelikli alan konusu ve gerçek zamanlı görüntü işleme teknikleri ile güneş enerji santrallerindeki panellerin arızalarının hızlı bir şekilde tespit edilmesi amaçlanıyor.
Toplam 1.481 makale yayımlayan Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi “Atık Lif Takviyeli Çok Fonksiyonel Sandviç Kompozitler Üretim Yöntemi” projesinin patentine sahip bulunuyor.
Osmaniye Korkut Ata Üniversitesison bir yılda 630, Kilis 7 Aralık Üniversitesiise 254 makale yayımladı. Kilis 7 Aralık Üniversitesi, kendi içinde aşamalı olmak kaydıyla, temel olarak deprem sonrasında baba katılımının nasıl anlamlandırıldığı ve ne düzeyde olduğunu ortaya koymak, depremzede babaların katılımını iyileştirici bir eğitim modülünün etkililiğini sınamak amacıyla “Deprem Sonrasında Baba Katılımının İyileştirilmesi: Hatay ve Kahramanmaraş Örneği” çalışmasıyla dikkat çekiyor.
İskenderun Teknik Üniversitesinde2024 yılı genelinde akademisyenler tarafından 273 makale yayımlandı. Üniversite, “Down Sendromlu Çocukların Eğitimi İçin İnsansı Robot Destekli Türkçe Diyalog Uygulaması” çalışmasıyla ön plana çıkıyor. Üniversitenin, deprem sonrası Antakya tarihi kent dokusu özelinde kapsamlı saha araştırmaları ve seçilen bir Antakya evinin strüktürel yapısının 3D dijital lazer tarayıcı ile belgelemesi ile sistematik strüktürel analizi gerçekleştirilen makalenin yer aldığı bilimsel çalışmasıyla Q1 indeksli uluslararası bilimsel dergide yayını bulunuyor. Bu araştırma kapsamında, depremden etkilenen geleneksel Antakya konutlarının depreme dirençli olarak yeniden inşasına yönelik teknik değerlendirmeler ve öneriler sunuluyor.
Malatya Turgut Özal Üniversitesigeçtiğimiz yıl kapsamında 423 ulusal ve uluslararası makale yayımladı. Üniversite, rahim ağzı ve prostat kanserine karşı etkinlik göstermesine yönelik sentez sağlayan “Kanser hücre hatlarındaki antikanser aktiviteleri için bir heterosiklik kalkon sentezi” projesiyle patente sahip bulunuyor.
